|
Het woord ‘gasveer’ zal bij veel mensen niet meteen een belletje doen rinkelen. Toch zouden veel objecten om ons heen niet goed werken zonder zulke gasveren. Denk bijvoorbeeld aan je bureaustoel, die zonder gasveer een stuk minder soepel in hoogte is te verstellen. Of de achterklep van je auto, die zonder een tweetal gasveren met een flinke smak zou open- en dichtklappen. Hoe werkt een gasveer?Om te snappen hoe een gasveer werkt moet je eerst weten uit welke onderdelen deze bestaat. In de basis is een gasveer een cilinder met een zuiger erin. Aan een van beide zijden van deze zuiger bevindt zich gas. In veel gevallen is dit stikstof. Dit gas kan niet ontsnappen en heeft dus een zeker effect op de veer wanneer je deze indrukt of uittrekt. Er zijn dan ook twee soorten gasveren op de markt. Bij een gastrekveer wordt het gas samengeperst in de richting waarin je de veer trekt. Hoe meer het gas wordt samengedrukt, hoe moeilijker het wordt om de veer nog verder uit te trekken. Er ontstaat in dit geval dan ook een dempend effect op trekkende bewegingen. Bij een gasdrukveer gebeurt precies het omgekeerde, en wordt het gas dus samengeperst bij een duwende beweging. Zowel gastrekveren als gasdrukveren kunnen trouwens ook blokkerend zijn. Bij zo’n blokkeerbare gasveer kun je de trekkende of duwende beweging op ieder punt stoppen, dus zonder dat de veer geheel open of dicht schuift. Hiervan is de in hoogte verstelbare bureaustoel wellicht het bekendste voorbeeld. Waar kan een gasveer voor gebruikt worden?Zoals al aangegeven zijn gasveren verwerkt in tal van objecten om ons heen. Zoals in de inleiding beschreven zijn gasveren te vinden in de achterklep van je auto of onder je bureaustoel. Maar ook bijvoorbeeld een verstelbaar bed, en keukenkastje of een kist bevat vaak een gasveer om het openklappen te versoepelen. En om dezelfde reden worden er ook vaak gasveren gebruikt voor deuren en ramen. Op grotere schaal zijn gasveren te vinden in de industrie, waar kleppen, luiken en en machines van deze veren zijn voorzien. Hoe vind je de juiste gasveer?Uiteraard kun je niet zomaar elke gasveer in je auto of je deurpost monteren. Om te beginnen moet je natuurlijk weten welke lengte je gasveer moet hebben. Hierbij geldt dat meten weten is. Bij een deur of luik is het aan te raden een montagepunt te kiezen dat ongeveer op het midden ligt, dus liever niet geheel op het openklappende uiteinde of te dichtbij het scharnierpunt. Meet vervolgens of je gasveer in uitgeschoven toestand de afstand tussen je deurpost en de opengeklapte deur kan overbruggen. Uiteraard moet je ook meten of de gasveer past wanneer hij is ingeschoven en de deur of het luik dus dicht zit. Een tweede belangrijk punt om mee te nemen is de benodigde kracht. De kracht van een gasveer staat er vaak op aangegeven en wordt uitgedrukt in Newton (N). Als vuistregel kun je stellen dat voor elke kilogram die verplaatst wordt 10 Newton aan kracht nodig is.
|
